Hamilelik, bağışıklık sisteminin zayıfladığı bir dönem olduğu için bulaşıcı hastalıklara karşı hassasiyet artar. Anne adaylarının aşılanması, anne karnındaki fetüsün ve doğumdan sonra yenidoğanın önlenebilir enfeksiyonlara karşı bağışıklanmasında önemli rol oynar.
Aşıların temel amacı, anne adaylarını yüksek risk altında oldukları bulaşıcı hastalıklara karşı korumaktır. Aşı sayesinde bebekte düşük, gelişme geriliği ve zeka geriliği gibi ağır durumların da önüne geçilebilmektedir. İdeal olarak aşılar gebelikten önce tamamlansa da gebelikte de aşılar yapılmaktadır. Acıbadem Dr. Şinasi Can (Kadıköy) Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Şafak Yılmaz Baran, her aşının kendine özgü uygulama takvimi olduğunu belirterek, “Canlı aşılar dışında gebelikte yapılabilen tüm aşılar, gebeliğin ilk üç ayı da dahil olmak üzere gebeliğin her haftasında yapılabilir. Ancak gebeliğin ilk 3 ayı organ gelişim dönemini kapsadığı için aşıların mümkünse 3 aydan sonra uygulanması tercih edilir. Standart aşı takvimine göre gebelikte yapılması gereken aşıların yetersiz dozda ve belli bir süre yapılması durumunda etkinliğinin azalacağını kaydeden Prof. Şafak Yılmaz Baran, “Örneğin tetanoz aşısında aşı dozunun doğumdan en az 2 hafta önce tamamlanması gerekiyor. Yeterli süre sağlanmazsa tek doz tetanoz aşısı olan anne ve bebek bu hastalık için risk altındadır. bilgileri verir.
HANGİ AŞI YAPILMALIDIR?
Amerikan Kadın Hastalıkları ve Doğum Derneği (ACOG), tüm hamile kadınlar için rutin olarak tetanoz, difteri, boğmaca, hepatit B ve grip aşılarını önermektedir. Gebelikte iyi bir güvenlik profiline sahip olan bu aşılar, yenidoğana pasif savunma sağlayabilir ve düşüklere neden olmaz. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Şafak Yılmaz Baran, gebelikte aşıların hayati önemini şöyle açıklıyor:
GRİP
Grip aşısı, hamilelikte önerilen bir diğer değerli aşıdır. Doç. Şafak Yılmaz Baran, grip enfeksiyonunun hepatit B enfeksiyonundan farklı bir özelliği olduğuna, gebelikte daha ağır seyredebileceğine dikkat çekerek, “Çünkü grip, akciğer ve kalp problemlerinde, hastaneye yatışlarda ve düşüklerde artışa neden olabiliyor. annede.” Ayrıca hamilelik sırasında grip aşısından kaynaklanan antikorlar plasentayı geçerek bebeği korur. Bu sayede grip aşısı 6 aydan küçük yenidoğanlar ve anne adayları için koruma sağlar.
Ne zaman yapılmalı?
Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, grip mevsiminde (Eylül-Nisan aylarında) gebeliğin 14. haftasından sonra gebelere grip aşısı önermektedir.
KOVİD19 AŞISI
Covid-19 pandemisi sürecinde yapılan araştırmalarda bu enfeksiyonun anne adaylarında hamile olmayan kadınlara göre daha şiddetli olduğu gözlemlendi. Çalışmalar sonucunda; İnaktif Covid-19 aşısı uygulamalarının anne adayları ve yeni doğan bebekler için gebeliğin tüm evrelerinde aktif ve güvenilir olduğu belirlendi. Bu nedenle TC Sağlık Bakanlığı ve Kadın Doğum Derneklerinin önerisi doğrultusunda anne adaylarına Covid-19 aşısı önerilmektedir.
Ne zaman yapılmalı?
Covid-19 aşısının gebeliğin ilk 12 haftasından sonrasına ertelenmesinin gerekli olduğuna dair bir kanıt yok. Bu nedenle aşı gebeliğin her döneminde yapılabilir. Bir doz Covid-19 aşısı, yepyeni alfa varyantına karşı yeterli savunma sağlar, ancak virüsün delta varyantında, iyi bir bağışıklık seviyesini korumak için iki doz gerekir. İkinci doz, ilk dozdan 8 hafta sonra uygulanır. Omicron varyantına karşı en yeterli savunmayı sağlamak için bir doz yükseltici (üçüncü doz) önerilir.
TETANOS – DİFTERİ AŞISI
tetanoz enfeksiyonu; Hamilelikte yaralanma, ısırma, trafik kazası ve yanık gibi durumlarda bebeğin göbek bağının (özellikle evde yapılan doğumlarda) hijyenik olmayan bir bıçakla kesilmesi veya sarılması sonucu gelişebilir. Aşılama sayesinde gebelikte oluşabilecek tetanoz enfeksiyonunun şiddetinin yanı sıra buna bağlı gelişebilecek erken doğum ve ölüm riski de azalmaktadır. Bunların yanı sıra bebekte gelişebilecek nörolojik problemlerin de önüne geçilebilir.
Difteri, solunum yollarında ölümcül sonuçlara yol açabilen bir hastalıktır. Difteri toksoid aşısı çocukluktan itibaren aşılama takviminde tetanoz aşısı ile birlikte uygulanmaktadır. Yaygın aşılama programı ile birlikte dünya genelinde çok az görülmeye başlandı. Ancak çocukluk çağında aşılama ile ömür boyu bağışıklık sağlanamayacağından gebelik durumunda tetanoz aşısı ile uygulama tekrarlanır.
Ne zaman yapılmalı?
Tetanoz-difteri aşısı takvimine göre; Aşının ilk dozu gebeliğin 4. ayında veya şimdi değilse 4. aydan sonraki ilk muayenede yapılır. İkinci doz, ilk dozdan en az 4 hafta sonra uygulanarak 1-3 yıl koruma sağlanır. Bununla; İkinci dozdan en az 6 ay sonra uygulanan üçüncü dozdan 5 yıl sonra ve üçüncü dozdan en az bir yıl sonra veya bir sonraki gebelikte uygulanan aşı ile 10 yıl. Yeniden aşılama takvimine göre; Aşı, 4. dozdan en az bir yıl sonra veya bir sonraki gebelikte yapılır ve doğurganlık çağı boyunca koruma sağlanır. Daha önce beş tam doz aşı olan kadınlarda, son 10 yıl içinde ek doz yapılmadıysa, tercihen 20-36. gebelik haftalarının ortasında tek doz aşı yapılması yeterlidir.
HEPATİT B AŞISI
Anne adayının daha önceden bağışıklığı yoksa hepatit B aşısı yapılabilir. Hamilelik sırasında Hepatit B enfeksiyonunun normal popülasyondakinden daha önemli olması beklenmemektedir. Bununla birlikte, enfeksiyonun yenidoğana bulaşma riski vardır. Bu nedenle daha önce hepatit B enfeksiyonuna karşı bağışıklığı olmayan anne adaylarının gebelik döneminde aşılanması, yenidoğanda önemli sorunlara yol açabilen hepatit B virüsünün bulaşma riskini azaltmaktadır.
Ne zaman yapılmalı?
Gebeliğin 0, 1 ve 6. aylarında yapılan aşı, doğumdan sonra hem anneyi hem de bebeği korur.
boğmaca aşısı
Boğmaca aşısı, çocukluk çağı aşılama takviminde yer alır, ancak uzun ömürlü bağışıklık sağlamaz. Bu nedenle, yüksek riskli hasta kümeleri (sağlık çalışanları, bağışıklığı baskılanmış kişilerle yaşayan kişiler, küçük çocuklarla yaşayan veya çalışan kişiler) için ek dozlar önerilir.
Ne zaman yapılmalı?
Gebeliğin 6. ayından sonra doğacak bebeği korumak için boğmaca aşısının yapılması önerilir. Bu sayede bebeğe erken evrelerinde pasif koruma sağlanabilir.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
